Anne Baba Hakkını Gözetmek

ads

ads

Anne baba hakları dinimizce çok önemlidir. Bu hususta pek çok ayet-i kerime ve hadis-i şerif bulunmaktadır. Burada  önce ayetlerden sonra hadislerden örnek vererek konunun önemine dikkat çekmek istiyoruz. 

İsra Suresinde Yüce Rabbimiz mealen şöyle buyurmaktadır:

"Rabb'in, sadece kendisine kulluk etmenizi, anne babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa, kendilerine 'öf!' bile deme; onları azarlama; ikisine de güzel söz söyle.

Onlara merhamet ederek, alçak gönüllülükle üzerlerine kanat ger ve, 'Rabbim! Küçüklüğümde onlar beni nasıl yetiştirmişlerse, şimdi de sen onlara (öyle) rahmet et!' diyerek dua et" (İsra 17/23-24)

Büyük günahlardan biri

Resul-i Ekrem (s.a.v.) bir hadislerinde şöyle buyurdular:

"Size büyük günahların en büyüğünü bildireyim mi?"

Sahabe, "Evet ya Resulallah!" deyince,

Hz. Muhammed (s.a.v.), "Allah'a şirk koşmak, anne ve babaya karşı gelmektir" buyurdular.

Öncelik anneye

Ebu Hüreyre'den (r.a.) rivayet edildiğine göre Resul-i Ekrem (a.s.v.) şöyle buyurmuşlardır:

"Adamın biri Resulallah'a gelerek,

- Ey Allah'ın peygamberi! İnsanlar içerisinde birlikte bulunmama/hasbihal etmeme en layık kimdir, diye sordu. Hz. Pegamber (sallallahu aleyhi vesellem), 

- Annendir, diye cevap verdi. 

- Daha sonra kimdir, diye tekrar sordu.

- Annendir, buyurdu. Tekrar sorunca,

- Anendir, buyurdu. Adam,

- Daha sonra kimdir, diye tekrar sorunca Peygamber Efendimiz (s.a.v.)

- Babandır, buyurdu. (Müslim, Birr ve Sıla, Buhari, Edeb, Ebu Davud, Edeb 119)

Anne baba hakkı ödenir mi?

Sevgili peygamberimiz (s.a.v.) ebeveyn haklarının ödenemeyeceğini belirtmek için şöyle buyurdular:

"Hiçbir evlat babasının hakkını ödeyemez. Ancak onu köle olarak bulup satın alır ve hürriyetine kavuşturursa müstesna."

Rahmetten Mahrum Olanlar

Anne babasıyla ilgilenmeyip onları ihtiyaç içinde bırakanlara - özellikle ihtiyarlık zamanında onlara - Resulullah'ın (s.a.v.) Bedduası vardır:

"Hz. Muhammed (a.s.v.) şöyle buyurmuşlardır: 'Burnu yere sürtünsün (perişan olsun), burnu yere sürtünsün, burnu yere sürtünsün'. 'Kimin ya Resulallah?' denince, 'İhtiyarlığı esnasında annesi ile babasından birine yahut her ikisine yetişip de (onların rızasını) kazanarak cennete giremeyen kimsenin' buyurdular."


Duaları Makbuldür

Evlatlara düşen vazife ebeveynlerini memnun etmektir. Anne baba menmun olunca doğal olarak evlatlarına hayır dua ederler. Onların en büyük duaları razı olmalıdır. Evlatlar için Hz. Peygamber'in ümmetine duası mesabesinde olan anne baba dualarını almak çok önemlidir. Çünkü bu dua sevgili Peygamberimiz'in (s.a.v.) haber verdiğine göre geri çevrilmemektedir. Söz konusu hadis şu şekildedir:

"Üç kişinin duasının kabul edileceğinde şüphe yoktur: Babanın duası, misafirin duası ve mazlumun duası." (Ebu Davud, Tirmizi, Birr ve Sıla 7; İbn Mace, Dua, 11; Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 2/258, 305.)

Baba Dostlarıyla İlgiyi Kesmemek

Yüce Dinimiz İslam anne baba hakkına o kadar önem vermiştir ki onların vefatlarından sonra bile bu haklar devam etmektedir. Adeta baba dostlarına ziyaret sıla-i rahimden bir parça gibi görülmüştür. Nitekim Resul-i Ekrem Efendimiz Şöyle buyurmuştur:

"İyiliklerin en güzeli baba dostları ile ilgiyi kesmemektir." (Müslim, Tirmizi..)

Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ayhan

Yararlanılan kaynak: Efendimizin (s.a.v.) İzinde Günlük Hayat (Semerkand) S: 14,15,16,17,18

ads