Doğru Kararlar Vermek

ads

ads

Doğru karar vermenin yolu "İSTİŞARE""DEN GEÇER.

Toplumun hangi kesimine bakarsanız bakın maalesef herkes kendi aklını, fikrini çok beğeniyor. Ben merkezli tavırlar, yüksek egolar "kimsenin aklına ihtiyacım yok, en doğrusunu ben bilirim" türünden davranışlar....

Kimseye bir şey sormak, danışmak, istişare etmek maalesef pek yok. Çünkü kimsenin buna ihtiyacı yok! Zira herkes en akıllı, en bilgili, en zeki kendisini görüyor.

Hani bir atasözü var; "Aklı pazara çıkarmışlar, herkes yine kendi aklını almış" işte bizimkisi de o hesap.

Oysa insan "nisyan"dan gelir. Unuttur, yanılır, hata eder. Bu yüzden bir bilene sormaya, danışmaya, istişare etmeye ihtiyacı vardır insanın. Aklı doğru kullanmanın, doğru karar vermenin en önemli yollarından biridir istişare...

"Onlarla  iş hususunda istişare et"

İslam'ın üzerinde durduğu ve ehemmiyet verdiği prensiplerden biri de istişaredir. İstişare; bir konuda doğru karara varmak için fikir danışmak, bir hususun hayırlı olup olmadığını anlamak için ehil görülen kimselerden görüş almak demektir.

Bir insanın her şeyi bilmesi, tek başına her şeyin üstesinden gelmesi mümkün değildir. Atalarımız; "Akıl akıldan üstündür" diyerek, her meselede bir bilene danışılmasını, başkalarının bilgi, fikir ve tecrübelerinden istifade edilmesini tavsiye etmişlerdir. İnsan, dâhi bile olsa istişare etmeye ihtiyacı vardır. Çünkü kişinin münferid  olarak verdiği kararlarda hata etme payı çoktur. Ama değişik görüş ve tecrübeleri dinleyip değerlendirerek alınan kararlarda, hata payı çok azalır.

Dolayısıyla bir mesele üzerinde pek çok akılla beraberce düşünmek, olaya değişik gözlerle bakmak, farklı yorumlarla yaklaşmak, elbette en isabetli ve en doğru kararın verilmesine zemin hazırlar.

Allah Teala bir ayeti kerimede:

"Onlarla iş hususunda istişare et" (Ali İmran: 159) buyurarak, Efendimize ashabıyla istişare yapmasını emretmiştir.

Gerçekten bu emir çok enteresandır. Yani her şeyi ziyadesiyle bilen Allah-u Te'âlâ; "Habibim Senin kimseye bir şey sormana, ashabınla istişare etmene gerek yok. Ne gerekiyorsa Ben sana bildiririm" buyurmuyor da, istişare etmeyi emrediyor. Allah Teala vahiyle desteklediği elçisine, insanların en akıllısı ve en zekisi olan Resûlüne bile bu emri vermişken; kimseye bir şey sormayan, danışmayan, kendi aklına göre hareket eden kimselerin çok büyük bir hata içinde oldukları aşikardır. 

İstişare kimlerle yapılmalı?

İstişare etmek elbette çok önemlidir ama her önüne gelenle de istişare edip akıl danışılmaz. İstişare edilecek kimselerde bir takım vasıflar, bazı özellikler aranmalıdır. Efendimiz bir hadisi şeriflerinde:

"Müsteşar mü'temendir." buyurmuştur. Yani istişare edilecek kimseler öncelikle güvenilir, dürüst ve adil olmalıdır. O konuda liyakatli ve tecrübe sahibi olmalıdır. Allah'tan korkmalı, sağlam fikirli, keskin görüşlü, ferasetli olmalıdır.

Yoksa ehil olmayan, cahil, korkak, yalancı, güvenilmeyen kimselerle ne istişare edilir, ne de böyle çapsız kimselerle yola çıkılır. Zira atalarımız; "Rehberi karga olanın burnu pislikten kurtulmaz" demişlerdir. 

İstişare alınan karardan dönülür mü?

Allah Teala bir ayeti kerimesinde şöyle buyuruyor:

"Onlarla iş hususunda istişare et. Kararını verdiğin zaman da artık Allah'a dayanıp güven. Çünkü Allah kendisine güvenip dayananları sever" (Ali İmran: 159)

Bu ayete göre, yapılan istişare neticesinde alınan karardan dönülmez. Birlikte alınan karar uygulanır. Bunun neticesi ister başarılı olsun, isterse başrısız olsun bu fikri ileri sürenleri tenkit etmeye, onlara tarizde bulunup eleştirmeye kimsenin hakkı olmaz. Çünkü mesele herkesle birlikte konuşulmuş, müzakere edilmiş, ileri sürülen çeşitli görüşler içinden bu fikir istişarede kabul görmüştür. Böylece bu görüş, artık fikri ileri süren kişinin görüşü olmaktan çıkıp herkese mâl olmuş ve istişare meclisinin ortak görüşü haline gelmiştir.

Yazar: Mustafa Özşimsekler


Kaynakça: Lalegül - Aylık İlim- Kültür ve Fikir Dergisi: yıl,3 sayı:34 Aralık 2015. Sayfa: 44

ads