At kuyruğunun Türkiye'de 7 çeşit türü yetişmektedir. Genel olarak dere kıyılarda, tarlalarda,bataklıklarda, nehirlerde ve deptem bölgelerinde yetiştiği görülmektedir. Özellikle yol kenarı ve çukurlar gibi verimsiz alanlarda da bulunabilmektedir. Yoğun neme karşı duyarlı olup, kurak koşullarda yeni filizlerin oluşumunda azalma görülmektedir. Özellikle balçıklı toprakta yetişen at kuyruğu bitkelieri en şifalı olanlardır.
Çoğu insan at kuyruğu bitkisini kırkilitotu. çamotu, zemberekotu, katırkuyruğu olarak da tanımaktadır. İlkbahar aylarının başlangıçlarına doğru kök salmaktadır at kuyruğu bitkisi. Küçük çam ağlaçlarını andıran bu bitki ortalama 40-50 cm boylarındadır. Otsu bir bitki olup çiçeği bulunmamaktadır. Gövdeleri silindir biçiminde bulunan dallı veya dalsız, yeşil veya koyu yeşil renkte olup içi sert ve boştur. Üzerindeki yaprakları çok küçük olup pul biçiminde ve sivri uçludur.
Yetişme özellikleri ise, yetiştiğin yerin hava durumuna göre dayanıklı biçimde oynak eklemli dalları bulunmaktadır. İki farklı şekilde olup, birincisi ilkbaharın başında bilya yatağını andıran, verimsiz bir saptır. İkinci dalında ise ince halkalar şeklinde bulunan yaprakları bulunmaktadır. ve yeşil eklemlidir. Kökleri, rhizomatous ve yumru kökten ibarettir.
Eski göçmenler at kuyruğu otundan çap yapıp, idrar sökücü olarak kullanırlardı. Çayır at kuyruğu otu, atlar içinde bir öksürük ilacı olarka görmekteydiler.
At kuyruğundan elde edilen çekilmiş silis ile tekrardan mineralleştirerek idrar sökücü için kullanılmak üzere ilaçlar üretilmiştir.
Saponin , %60-70 silisilik asit , potasyum tuzları , tanen ve az miktarda alkaloitler (palustrin, nikotin ve diğerleri) içerirler. Yetiştiği yere göre %60-70 silisik asit içerir ve bu oran onun şifalı etkinliğini arttırır. Buna bağlı olarak yapay gübre kullanılan tarlalardan toplanılmamasına özen gösterilmelidir.
At kuyruğu bitkisinden çayı yapılacak ise tarlalardan, orman kıyılarından ve dere kıyılarından toplanması gerekir. Çay için toplanacak bitkiler , 25-50 cm yükseklikte ve sapı 3-6 mm civarında olan türlerdir. Mayıs-Haziran aylarında, henüz canlı şekilde yeşil rengini korurken, sapın toprağa yakın bölümünden kesilerek, demetler halinde gölge ve havadar bir yere asılarak kurumaya bırakılmalıdır. İğne yapraklar gövdeden kolayca ayrıldığında kuruma tamamlanmış almaktadır. Yapraklar el ile ovuşturularak saptan ayrılır ve bir beze serilerek yaklaşık 2 gün boyunca tam olarak kurumaya bırakılır. Sonra ince kıyılır ve hava almayan kaplarda saklanılmalıdır.
Bu bitki, özellikle kanama durdurucu özelliği ve böbrek hastalıkların da göstediği başarılar sayesinde geçmiş çağlardan beri bilinmekteydi. At kuyruğu , kanamalarda, kan kusmalarda, böbrek rahatsızlıklarında, taş ve kum rahatsızlıklarında, benzeri bulunamaz ve yeri doldurulamaz bir şifalı bitki olarak kendini göstermektedir.
Atkuyruğu oturma banyoları, dıştan yaptığı etki ile böbreklerin kan dolaşımını yoğunlaştırır. Böylece onların gözler üstündeki basınçların azalmasını ve görme bozukluklarının giderek düzelmesini sağlamaktadır. Kaşıntılı egzamalarda, kabuklu, iltihaplı, kılları dökülmüş olsa bile, at kuyruğu kaynama suyu ile yapılan banyolar büyük yardım sağlamaktadır. Kaynama suyu ile yapılan yıkamalar ve banyolar, bacaktaki açık yaralara, çıbanlara, kıl dibi iltihaplarına karşı başarılı olduğu tespit edilmiştir. Dinmeyen burun kanamalarında, kaynama suyu soğutulduktan sonra, kompres biçiminde buruna uygulanarak olumlu sonuçlar alınabilmektedir.
At kuyruğundan çay hazırlanması ise;
Yarım veya bir tatlı kaşığı kurutulmuş ve ince kıyılmış at kuyruğu (ince saplı 3-6 mm, 25-50 cm yükseklikte olan), orta boy bir su bardağı dolusu kaynar suyla haşlanarak, üstü kapalı olarak 15-20 dakika demlendikten sonra süzülür. Günde 2-4 bardak aç karnına veya öğün aralarında soğutulmadan içilir.
Oturma banyolarının hazırlanması ise;
Bataklık ve karasuluk yerlerde yetişen, kalın saplı ve uzun boylu at kuyruğunu (1-2 m) kullanılmasıdır. Bir banyo için, yaklaşık 5litrelik bir kova dolusu at kuyruğu gerekmektedir . Oturma banyolarında, böbrekler suyun içinde kalmalıdır. Banyo süresi 20 dakika olmalıdır. Banyodan sonra asla kurulanılmaz ve bornoza veya havluya sarınarak bir saat kadar yatakta terlendikten sonra kurulanılarak, kıyafetler giyilmelidir. Oturma banyosu suyu, sonradan ısıtılarak, 2 kez daha kullanılabilir.
4-5 litrelik bir kova dolusu taze at kuyruğu otu veya 100 g kurutulmuş at kuyruğu otu, akşamdan ortalama 3 litre suya yatırılmalıdır. Ertesi gün kaynama derecisine kadar ısıtılır ve süzüldükten sonra küvet içindeki banyo suyuna eklenir. Banyo süresini olarak yine 20 dakikayı geçirmemeye dikkat edilmelidir.
Yazar: srcncan
ads
Hiç yorum yok: