Beslenme ile ilgili tüm etkenler içinde, sebze ve meyve aliminizi artırmak kanserden en iyi korumayı sağlar ve buna getirilecek bir sınırlama da yoktur. Diğer bir deyişle, bu yiyeceklerden ne kadar fazla yerseniz, riskinizi o kadar azaltırsınız.
Kanıt, meyvenin yanı sıra sebze yemek açısmdan da eşit derecede moda ve bu, hükümetin neden bizleri her gün bu yiyeceklerden en az beş porsiyon yememiz konusunda teşvik ettiğini açıklamaktadır. Yapılan bir çalışmada meyve, sebze ve tahıl bakımmdan zengin Akdeniz diyetini uygulayan insanlar ile kontrol diyeti (Amerikan Kalp Derneği'nin kalp hastalıkları için 'ihtiyatlı' diyeti) uygulayan diğer insanlar karşılaştı rılmıştır. Dört yıl sonra, Akdeniz diyeti uygulayan kişilerin kanser riskinde yüzde 61 ve ölüm riskinde yüzde 50 azalma görülmüştür.20 Geçtiğimiz son on yıl içerisinde, gün geçtikçe daha fazla kanıt, geleneksel Akdeniz diyetinin sağlık açısmdan faydalarım doğrulamıştır.
Yaşları 50 ila 71 arasmda değişen ve meyve, sebze, baklagiller (nohut, fasulye ve mercimek), zeytinyağı ve balık bakımmdan zengin olan Akdeniz stili bir diyetle beslenen 400.000 kişi üzerinde yapılan bir çalışmaya göre bu tür beslenme, kanser nedeniyle ölüm riskini erkeklerde yüzde 17 ve kadmlarda yüzde 12 oranmda azaltmıştır. Akdeniz diyetine en bağlı kalan kişilerin, anketler yapıldıktan sonraki ilk beş yıl içerisinde ölme olasılığı önemli derecede düşük bulunmuştur.21
En çok hangi kanserlerden korunuyoruz?
Meyve ve sebze aliminin artması ile riskin azalması arasındaki bağlantının en akla yatkm bulunduğu kanser türleri, sindirim sistemi kanserleridir (ağız, gırtlak, mide, kolon ve rektum). Bağlantı ayrıca akciğer kanseri açısmdan da bir hayli güçlüdür.
Bu güçlü bağlantı, bu yiyeceklerde hangi koruma faktörlerinin olduğunun araştırılmasına neden olmuştur. Bazı yiyeceklerin özellikle koruyucu olduğu görülmüştür. Bunlar arasmda havuç da vardır. Bazı çalışmalar, muhtemelen günde bir havuç eşdeğerini tüketmenin kanser riskini üçte bir oranmda azaltacağını göstermiştir.22 Domates de bu konuda harikadır. Haftada on porsiyon domatese dayalı yiyeceklerden (domates sosu, çorbası, suyu, vb.) tüketen erkeklerde prostat kanseri görülme olasılığı neredeyse yüzde 50 daha azdır. Haftada dört ila yedi porsiyon tüketenlerde ise hastalığın görülme olasılığı yalnızca yüzde 20 daha azdır.
Antioksidan gücü
ABD Hükümeti AntiAging Araştırma Departmanı Başkanı Dr. Richard Cutler'a göre, Vücutta bulunan antioksidan mik tan, ne kadar uzun süre yaşayacağınız ile doğru orantılıdır'. Kirli bir alanda yaşamak, sigara içmek ya da mangalda pişirilen ya da kızgm yağda kızartılan yiyeceklerle düzenli olarak beslenmek, antioksidanlar için daha fazla bir ihtiyaç meydana getirebilmektedir.
Hem havuç hem de domates, kansere yol açan oksidan hasarına karşı koruma sağladığı bilinen antioksidan besin maddeleri bakımından zengindir. Meyveler ve sebzeler çeşitli antioksidanlar bakımından zengin olsa da, en fazla araştırma yiyeceklerdeki A, C ve E vitaminlerinin miktarları hakkmda gerçekleştirilmiştir. Bunlar ve 25. Bölüm'de açıklanan diğer antioksidanlar kanserin önlenmesinde önemli olsa da, meyve ve sebzelerin vitaminlerden çok daha fazlasma sahip olduğu görülmeye başlanmaktadır. Bitkiler ayrıca fitobesinler (fitobit ki) olarak da bilinen yüzlerce aktif bileşen barındırır. Bu aktif bileşenlerin çoğu kansere karşı koruyucu antioksidanlardır. Salvestroller gibi diğerleri ise, doğarım savunma mekanizmalarının gücünü kullanmaktadır (bir sonraki bölüme bakmız).
Kanıt, meyvenin yanı sıra sebze yemek açısmdan da eşit derecede moda ve bu, hükümetin neden bizleri her gün bu yiyeceklerden en az beş porsiyon yememiz konusunda teşvik ettiğini açıklamaktadır. Yapılan bir çalışmada meyve, sebze ve tahıl bakımmdan zengin Akdeniz diyetini uygulayan insanlar ile kontrol diyeti (Amerikan Kalp Derneği'nin kalp hastalıkları için 'ihtiyatlı' diyeti) uygulayan diğer insanlar karşılaştı rılmıştır. Dört yıl sonra, Akdeniz diyeti uygulayan kişilerin kanser riskinde yüzde 61 ve ölüm riskinde yüzde 50 azalma görülmüştür.20 Geçtiğimiz son on yıl içerisinde, gün geçtikçe daha fazla kanıt, geleneksel Akdeniz diyetinin sağlık açısmdan faydalarım doğrulamıştır.
Yaşları 50 ila 71 arasmda değişen ve meyve, sebze, baklagiller (nohut, fasulye ve mercimek), zeytinyağı ve balık bakımmdan zengin olan Akdeniz stili bir diyetle beslenen 400.000 kişi üzerinde yapılan bir çalışmaya göre bu tür beslenme, kanser nedeniyle ölüm riskini erkeklerde yüzde 17 ve kadmlarda yüzde 12 oranmda azaltmıştır. Akdeniz diyetine en bağlı kalan kişilerin, anketler yapıldıktan sonraki ilk beş yıl içerisinde ölme olasılığı önemli derecede düşük bulunmuştur.21
En çok hangi kanserlerden korunuyoruz?
Meyve ve sebze aliminin artması ile riskin azalması arasındaki bağlantının en akla yatkm bulunduğu kanser türleri, sindirim sistemi kanserleridir (ağız, gırtlak, mide, kolon ve rektum). Bağlantı ayrıca akciğer kanseri açısmdan da bir hayli güçlüdür.
Bu güçlü bağlantı, bu yiyeceklerde hangi koruma faktörlerinin olduğunun araştırılmasına neden olmuştur. Bazı yiyeceklerin özellikle koruyucu olduğu görülmüştür. Bunlar arasmda havuç da vardır. Bazı çalışmalar, muhtemelen günde bir havuç eşdeğerini tüketmenin kanser riskini üçte bir oranmda azaltacağını göstermiştir.22 Domates de bu konuda harikadır. Haftada on porsiyon domatese dayalı yiyeceklerden (domates sosu, çorbası, suyu, vb.) tüketen erkeklerde prostat kanseri görülme olasılığı neredeyse yüzde 50 daha azdır. Haftada dört ila yedi porsiyon tüketenlerde ise hastalığın görülme olasılığı yalnızca yüzde 20 daha azdır.
Antioksidan gücü
ABD Hükümeti AntiAging Araştırma Departmanı Başkanı Dr. Richard Cutler'a göre, Vücutta bulunan antioksidan mik tan, ne kadar uzun süre yaşayacağınız ile doğru orantılıdır'. Kirli bir alanda yaşamak, sigara içmek ya da mangalda pişirilen ya da kızgm yağda kızartılan yiyeceklerle düzenli olarak beslenmek, antioksidanlar için daha fazla bir ihtiyaç meydana getirebilmektedir.
Hem havuç hem de domates, kansere yol açan oksidan hasarına karşı koruma sağladığı bilinen antioksidan besin maddeleri bakımından zengindir. Meyveler ve sebzeler çeşitli antioksidanlar bakımından zengin olsa da, en fazla araştırma yiyeceklerdeki A, C ve E vitaminlerinin miktarları hakkmda gerçekleştirilmiştir. Bunlar ve 25. Bölüm'de açıklanan diğer antioksidanlar kanserin önlenmesinde önemli olsa da, meyve ve sebzelerin vitaminlerden çok daha fazlasma sahip olduğu görülmeye başlanmaktadır. Bitkiler ayrıca fitobesinler (fitobit ki) olarak da bilinen yüzlerce aktif bileşen barındırır. Bu aktif bileşenlerin çoğu kansere karşı koruyucu antioksidanlardır. Salvestroller gibi diğerleri ise, doğarım savunma mekanizmalarının gücünü kullanmaktadır (bir sonraki bölüme bakmız).
ads
Hiç yorum yok: