İnternet

ads

ads

İnternet Nedir - Ne İşe Yarar - İnternetin Tanımı

İnternet: Dünya üzerinde bulunan birbirinden farklı büyüklükteki yerel bilgisayar ağlarını birbirine bağlayan bilgisayar ağıdır. Kısaca ağların ağı olarak tanımlanmaktadır.

     İnternet'e üniversiteler, araştırma kurumları, kamu kuruluşları, ticari kuruluşlar bağlıdır. 

     Bir bilgisayar ağının görevi; kaynakların (ör: yazıcı) ve dosyaların paylaşılmasını ve ağ üzerindeki kişilerin haberleşmelerini sağlamaktır. Bir ağ üzerindeki kişiler aynı dosyayı birlikte kullanabilirler. Birbirlerine bilgi alışverişinde bulunabilirler. Yazıcı ve fax-modem, CD Sürücüyü birlikte kullanabilirler.

     İnternet ise dünyadaki bilgisayarların telefon kabloları aracılığıyla birbirine bağlandığı ağdır.
     İşlevi, üretilen her türlü bilginin saklanması, paylaşılması ve kolay erişimidir. Internet teknolojisi yardımıyla bilgiler insanlara kolay, ucuz, hızlı ve güvenli bir şekilde erişebilmektedir.
Internet,
    · Dünya çapında bir kütüphanedir.
    · Büyük bir bilgisayar ve iletişim ağıdır.
    · Fikirlerin paylaşıldığı bir demokrasi platformudur.
    · İnsan hayatını kolaylaştırıcı (banka, alışveriş, dergi, gazete, TV hizmetleri) yönleri vardır.
    · Çift yönlü bilgi aktarımı yapılabilmektedir.
    · Internet birbirinden çok farklı donanım (PC, Macintosh,…) ve yazılım (İşletim Sistemleri:UNIX, LINUX, DOS, WINDOWS, MOS, OS/2… ) özelliklere sahip olan bilgisayarların birbiriyle iletişim içinde bulunmasını sağlamaktadır.
    · Internetin sahibi yoktur (kimse denetleyemez.) 

    İnternetin çatısını üniversiteler, kamu kurumları ve ticari kuruluşların bilgisayarları oluşturmaktadır. Kullanıcılar internete bu kurumlardan aldıkları hizmet aracılığıyla erişirler. Bu kurum ve kuruluşlar bilgisayarlarını hiç kapatmazlar. Bu bilgisayarlara sunucu denilmektedir. 

    Genellikle, ofis ve evlerdeki kullanıcılar (istemci) bilgisayarlarına taktıkları fax-modem ile telefon hatları üzerinden sunuculara ulaşmaktadır. 

    İnternetin Hizmetleri:

    1. e-mail: @ elektronik posta: hızlı, ucuz ve güvenli (?!) bir şekilde haberleşme olanağı sağlar.

    2. www / WorldWideWeb: Hiper media (çoklu ortam: şekil, grafik, resim, yazı, ses, görüntü, müzik..) yardımıyla Hyper Text (içiçe-çapraz sayfalar) kullanımı sağlar. World Wide Web (www, web), metin, grafik, ses ve programlama içeren bilgi sayfaları sunan, internete bağlı sunucuların ağıdır. Bir web sunucuna bağlanıldığında, bir sürü bağlantı içeren ilk bilgi sayfası (homepage) görünür. Bağlantı üzerine fare ile tıklayarak etkinleştirdiğimizde başka bir sayfaya ulaşılır. Bu sayfa ilk sayfanın bulunduğu bilgisayarda da olabilir, bir başka bilgisayarda da bulunabilir.

    3. Newsgroups (Haber Grupları): Herhangi bir konu üzerine dünyada tartışma olanağı sağlar.
news.ato.org.tr, news.bir.net.tr, news.cenajans.com.tr, news.dominet.com.tr, news.egenet.com.tr, news.escortnet.com, news.farmanet.com.tr, news.ges.net.tr, news.global-one.net.tr, news.kaynet.com.tr, news.mayanet.com.tr, news.metu.edu.tr, news.netone.com, news.netone.net.tr, news.raksnet.com.tr, news.sim.net.tr, news.superonline.com, news.tb.net.tr, news.tru.net.tr, news.turknet.com.tr, news.unimedya.net.tr, news.verisoft.com.tr, news.vol.com

    4. Ftp: File Transfer Protocol: İnternete bağlı iki bilgisayar arasında ve dosya arşivlerinin bulunduğu bilgisayarlara girerek oradaki dosyaları kişisel bilgisayara aktarma olanağı sağlar. Ağ üzerinden dosya göndermenin yoludur. Dosyaların saklandığı sitelere ftp siteleri denir. FTP sitelerinin adresleri ftp:// ile başlar.

    5. Gopher: Farklı bilgisayarlardaki metinlerin ve diğer dosyaların bulunmasını ve aktarılmasını sağlar

    6. IRC: Internet Relay Chat: Internet ve klavye yardımıyla gerçek zamanlı sohbet etme.

    7. Telnet: Uzak bilgisayarlara bağlantı kurmak için kullanılır. Örn: telnet bbs.edu.tr 

    8. Archie: Archie Server, tüm dünyadaki FTP Server'larının içeriklerini kapsayan bir veri bankası vardır.

   Internete bağlı bilgisayarlar üzerinde farklı yazılım türleri bulunmaktadır. 
   Bunlar:

   · Herkese açık yazılımlar (Public Domain): Bu yazılımları yazanlar, programların sınırsız kopyalanmasına ve kullanılmasına izin verirler. Programın aslının değiştirilmemesini isteyebilirler. Programlarının üçüncü kişilere parayla satılmasını istemezler. Ayrıca, alınan dosya başka bir yerde kullanılacaksa yazarına bildirilmesi istenmektedir.

   · Paylaşılabilir Yazılımlar (Shareware): Kullanıcı yazılımı belirli bir süre kullanmakta (1 hafta, 15 gün, 1 ay…) eğer beğenirse satın almaktadır. Bu tür yazılımlar ucuzdur. Bu tür yazılımlar farklı özelliklere sahip olabilmektedir.

      * Bazı yazılımların deneme süresi bitmesine rağmen kullanılabilirler. Programın açılışında veya kullanırken bu programın kayıtlı bir yazılım olmadığını belirten mesajlar gelir. Örneğin: winzip
      * Bazı yazılımlar deneme süresi sonucunda kullanılamazlar.
      * Bazı yazılımların deneme süresince tüm özellikleri kullanılmayabilir. Belirli bir miktar para ödedikten sonra tüm özelliklerine sahip olunabilir. 

    · Deneme Yazılımları (Tryware): Geliştirilmiş bir yazılımın tanıtım amacıyla piyasaya sürdüğü, sınırlı olarak kullanılabilen yazılımlardır. 

    · Yama Yazılımları (Patch): Bir yazılımın, eksik yönlerinin saptanıp düzeltip güncellemek amacıyla piyasaya sürülen yazılımlardır. 

     · Posta kartı programları (Postcardware): Belirli günleri kutlamak amacıyla hazırlanan posta kartı yazılımlarıdır. http://www.bluemountain.com/index.html, 

      Internet üzerinde bulunan yazılım türlerine örnekler: Programlar, ders yazılımları, video, müzik yayınları, oyunlar, belgeler, tanıtım ve propaganda yayınları, dergi, gazete, radyo ve TV yayınları, kitaplar, hobiler, mali konular.

      Web Adresleri 
      Internet'te bilgisayarların birbirlerini bulmaları için her ana bilgisayara bir adres verilmiştir. Bu adreslere IP (Internet Protokol) numarası denilmektedir. Bu numaralar 4 bölümden oluşmakta, her bölüm nokta ile birbirinden ayrılmaktadır. 144.144.144.144 gibi. Bu sayıları kullanarak bilgisayarlara erişmek mümkündür. 

      Fakat bu sayıların anımsanması güç olduğundan her bilgisayara anamakina/alan (domain) adı denilen bir isim verilmiştir. 

      Bu isimler dört bölümden oluşmuştur: 

      Internet adreslerinin yazım biçimi:

      Örnek: serdar@ktg.com.tr adresindeki serdar kullanıcı adını, ktg.com.tr de servis adını belirtmektedir.      E-posta ucuz ve hızlıdır. Bir mesaj, bir kaç dakikada ve şehir içi telefon ücreti kadar bir para karşılığında gitmektedir.
e-postanın gönderilmesi için e-posta adresi kullanılır. e-posta adresi @ işaretinin ayırdığı iki bölümden oluşmaktadır. @ işaretinin sol tarafına kullanıcı adı, sağ tarafına servis adı yazılır. 
      E-posta göndermek için elektronik posta gönderme programına ihtiyaç vardır. Netscape Communicator ve Internet Explorer programlarının e-posta programları olduğu ile Foxpro, Eudora ve Pine (Telnet) gibi e-posta yazılımları da bulunmaktadır.
      E-posta göndermek için internet bağlantısının sağlanmış olması gerekmektedir. Bu bağlantı sağlandıktan sonra e-posta programını kullanarak; istenirse gelen e-postalar okunur; istenirse mesaj yazılıp gönderilir. e-posta ile bir mesajı birden fazla kişiye göndermek mümkündür.

---

     e-posta mesajlarını yazarken uyulması ve dikkat edilmesi gerekli bazı kurallar vardır.      1. e-posta mesajlarını yazarken Türkçe karakterler (ç,Ç,ş,Ş,ğ,Ğ,ı,İ,ö,Ö,ü,Ü) kullanılmamalıdır.
Çünkü internete bağlı tüm bilgisayarlar Türkçe karakterleri okumaz. Özellikle yurtdışına gönderilen mesajlarda bu kurala titizlikle uymak gerekir.
     2. e-posta mesajlarını yazarken büyük harfle kullanmayınız. Büyük harf, bağırmak, kükremek, parlamak anlamındadır.
     3. e-posta mesajları kısa ve öz olmalıdır. Karşınızdaki kişinin mesajlarınızı kendi bilgisayarına almak için telefon parası ödemek zorunda olabileceğini düşününüz.
     4. Bir kişiye gereksiz ve çok fazla sayıda mesaj göndermeyiniz.
     5. Mesajlarınızı yazım ve görgü kurallarına uygun yazınız.
     6. Yazdığınız mesajın içeriğine uygun başlıklar kullanınız.
     7. Mesajlarda gerçek isim ve e-posta adresini kullanınız.
     8. Bir mesaja yanıt verirken mesajın gerektiği kadar kısmını kullanın.
   10. Mesajlarda kısaltma kullanmayın.
   11. Bir mesaja kızdığınızda hemen yanıt yazmayın.
   12. Hergün, mesaj gelip gelmediğini kontrol edin.
   13. Gereksiz mesajları posta kutunuzdan silin.
   14. Gizli bilgilerinizi (bankamatik şifresi, e-posta adresi şifresi) e-postanıza yazmayınız.
   15. Mesaj göndereceğiniz kişinin adresini, mesajı göndermeden önce kontrol ediniz.
        Özellikle, arkadaşınıza diye gönderdiğiniz mesajı bir listeye göndermemeye dikkat ediniz.
   16. Size gelen dosya ve programları virüs kontrolünden geçirdikten sonra kullanınız.
   17. Size gelmeyen mesajları okumayınız.
   18. e-posta şifrenizi kimseye vermeyiniz.
   19. e-posta şifrenizi zaman zaman değiştiriniz (1-2 ay)
   20. İnternette :) veya :-) [yan bakıldığında gülümseyen yüz] espiri yapmak; :( veya :-( üzgün olmak, :))) kahkaha atmak, :((( çok üzülmek, ;-)göz kırpmak, ;'-(ağlamak,
   21. Listelere yazılan mesajları gönderirken bunu bir grubun okuduğunu düşünerek yazınızdaki ifadelerde saygılı ve kibar olunuz.
   22. Eğer listeye bir soru gönderecekseniz sorunuzun listenin ilgi alanına uyup uymadığına dikkat ediniz.
   23. Eğer gruptan bir kişi ile iletişime geçmek istiyorsanız mesajınızı bütün gruba değil o kişinin kişisel e-mail adresine gönderiniz.
   24. Listelerden gelen mesajlara cevap verirken mesajınızın nereye gittiğini mutlaka kontrol ediniz. Bir kişiye göndermek istediğiniz mesajı yanlışlıkla gruba gönderirseniz bazı istenmeyen durumlarda kalabilirsiniz.

---

      İnternet'te Arama       İnternet kullanarak istenilen konuda araştırma yapılarak web sayfalarına ulaşılabilir. Bu web sayfalarındaki metin, resim, ses, görüntü vb. kendi bilgisayarımıza kayıt edilebilir/indirilebilir ya da doğrudan yazıcımızdan çıktısı alınabilir.
      Bir konu hakkında araştırma yapmak için ya o konuyla ilgili web adresleri bilmek ya da tarayıcılarla arayıp bulmak gerekmektedir.
      İnternette bir konuyu arayıp istediğimiz bilgiye ulaşmak bazen "iğneyle kuyu kazmak"tan zordur. Bazı konularda milyonlarca belge bulunabilmekte; bunları tek tek açıp bakmak çok uzun zaman alabilmektedir. Bazen bir tarayıcının bulamadığı "anahtar sözcük" (key word)ü başka bir tarayıcı bulabilmektedir.

---

      İnternet'in Tarihçesi:
      Amerikan Federal Hükümeti Savunma Bakanlığı'nın araştırma ve geliştirme kolu olan Savunma İleri Düzey Araştırma Projeleri Kurumu'na (DARPA- Defence Advanced Research Project Agency) dayanır. 1969'da çeşitli bilgisayar bilimleri ve askeri araştırma projelerini desteklemek için Savunma Bakanlığı ARPANET adında Paket Anahtarlamalı Ağ'ı oluşturmaya başladı. Bu ağ, ABD'deki üniversite ve araştırma kuruluşlarının değişik tipteki bilgisayarlarını da içererek büyüdü. 
     Arpanet tasarımcıları, ağı nükleer silahlara karşı güçlendirmek yerine, kaynakları tümüyle merkezi olmayan bir biçimde dağıtarak hızla yenilenebilir duruma getirmeye karar verdiler. Böylece ağın bir bölümünün ya da çoğunun zarar görmesi, genel bilgi akışını durdurmayacaktı. 
     1973 yılında, ağ için bir protokol seti geliştirmek amacıyla Stanford Üniversitesi'nde - daha sonra BBN'in ve University College, London'ın da dahil olduğu - bir İnternetworking projesi başlatıldı. 1978'e kadar 'İletim Kontrol Protokolu'nun (TCP - Transmission Control Protocol) dört uyarlaması geliştirildi ve denendi. 1980'de bu küme sabitleşti ve ARPANET'e baglı bilgisayarlar arasındaki iletişimi kolaylaştırdı. 1983'te tüm ARPANET kullanıcıları İletim Kontrol Protokolu/İnternet Protokolu (TCP/IP Transmission Control Protocol/İnternet Protocol) olarak bilinen yeni protokole geçiş yaptılar. O yıl TCP/IP, ARPANET'i de içeren Savunma Bakanlığı İnternet'inde kullanılmak üzere standartlaştırıldı.
     ARPANET 1990 Haziran'ında kullanımdan kaldırıldı. Yerini ABD, Avrupa, Japonya ve Pasifik ülkelerinde ticari ve hükümet işletimindeki omurgalar (backbone) aldı. ARPANET'in kaldırılmasına rağmen, TCP/IP protokolü kullanılmaya devam etti ve gelişti.
Tim Berners-Lee 1989 yılında yüksek enerji fizikçilerinin bilgi alışveriş yolu olarak World Wide Web'i buldu.
İnternet, birçok bilgisayar sistemini TCP/IP protokolü ile birbirine bağlayan dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır. Kısaca, "ağların ağı" olarak da tanımlanmaktadır. Bu ağı üniversiteler, okullar, araştırma kurumları, devlet kurumları, ticari kuruluşlar, sivil toplum örgütleri ve kişiler oluşturmaktadır.
İnternet'de temel işleyiş ve nesne değişim mekanizmaları dağıtık hesaplama ve istemci/sunucu modeline göre çalışmaktadır.
     Yaygın modelde istemci belirli bir protokole göre sunucu makineye arzu edilen elektronik nesneyle ilgili isteğini iletmekte, sunucu makine de yapılan isteği işleme koyup, sonucu istemci makineye göndermektedir.
     İnternet, teknik olarak, TCP/IP protokolü ile desteklenen pek çok servis sunar. Örnek olarak, İnternet erişimi olan bir kullanıcı, eğer kendisine yetki verilmişse, İnternete bağlı diğer herhangi bir bilgisayardaki bilgilere erişebilir, onları kendi bilgisayarına alabilir, kendi bilgisayarından da İnternet erişimi olan başka bir bilgisayara dosya/bilgi gönderebilir. Bu özellik, dosya transfer protokolü olarak bilinir. Benzer şekilde, İnternet uzerindeki kullanıcılar birbirlerine elektronik posta gönderebilirler.
    Türkiye'de İnternet    Türkiye İnternet'e Nisan 1993'ten beri bağlıdır. İlk bağlantı ODTÜ'den gerçekleştirilmiştir. 64kbit/san hızında olan bu 2 hat, çok uzun bir süre, tüm ülkenin tek çıkışı olmuş; Ege Üniversitesi'nden olan bağlantı ise, 19894 başlarında, 64kbit/san. hızı ile gerçekleştirilmiştir. Ardından sırayla, Bilkent Ün.(1995 Eylül), Boğaziçi Üniv. (1995 Kasım) ve İTÜ (1996 Şubat) bağlantıları gerçekleşmiştir.

    Dünyada güncel olan tarayıcılar şunlardır:
http://www.google.com
http://www.altavista.com
http://www.yahoo.com
http://www.infoseek.com
http://www.webcrawler.com
http://www.metacrawler.com
http://www.excite.com
http://www.hotbot.com 
     Türkçe tarayıcılar (Arama Motorları-Search Engine)… 
http://www.arama.com
http://www.nerede.com
http://www.indexturkiye.com
http://www.list2000.com.tr/tr/index.asp
http://www.find.egenet.com.tr/
http://www.arabul.com
http://www.elturco.com
http://www.tumturkiye.com
http://www.iyinet.com
http://www.turkmeta.com
http://www.netbul.com 
Baslama Noktası: http://web.bilkent.edu.tr/baslama.html
Tema: http://www.tema.org.tr/
Türkiye Bilişim Derneği: http://www.tbd.org.tr/
Türkiye Bilişim Vakfı: http://www.tbv.org.tr/
Bilişim Teknolojileri Işığında Eğitim 2000 Bildirileri: http://www.btie.org.tr/bildiriler.htm
internet, web, html, cgi:http://www.biltek.tubitak.gov.tr/btd-internet/default.html 
Program indirmek (download) için:
http://www.download.com
http://www.cnet.com
http://www.zdnet.com
http://www.freeware.com
http://www.shareware.com
Herkes İçin İNTERNET (Kürşat Çağıltay)
İnternet ve İlgili Konularda Çokça Sorulan Sorular
İnternet: Araclar, Olanaklar, Yonetimi
İnternet ve Intranet: Araçlar ve Olanaklar
İnternet: Bilgiye Erisimin Yeni Arac ve Olanaklari 
Web Hazırlamak için http://makcan.virtualave.net/
http://www.sau.edu.tr/servisler/html/
http://bornova.ege.edu.tr/~atagun/html/
http://www.pcmagazine.com.tr/webdersane/
http://www.web-kursu.com 
http://www.pcmagazine.com.tr/webdersane/
Design Guide http://eniac.cc.selcuk.edu.tr/start/www/Atagun/index.html HTML
Java scripte giriş http://eniac.cc.selcuk.edu.tr/start/www/javasturk/script.html
http://eniac.cc.selcuk.edu.tr/html/html.htm
cgi&perl http://alaeddin.cc.selcuk.edu.tr/~adem/cgi-kitap/index.html

Sayaç Ekleme: www.thecounter.com , www.web-tr.com , www.fastcounter.com
Program Arşivi: www.freeware.com , www.freewarehome.com/ www.download.com , www.tucows.com
Yapay Zeka: http://members.tripod.com/~Bagem/bagem/
Internete bağlı bilgisayarlar üzerinde farklı yazılım türleri bulunmaktadır.

      Bedava Web Alanı Sunucuları      Web alanı alırken verilen alanın kaç MB olduğu, ftp erişimi, cgi desteği verip vermediği, frontpage server uzantılarını destekleyip desteklemediği, sürekli banner üreterek sizi rahatsız edip etmediği, web alanı sunucusunun sayfanızın içeriğini sunmaya elverişli olup olmadığı, server'in hızı gibi faktörleri göz önünde bulundurmak gerekmektedir.

     Genelde bedava web sunucusundan aldığınız en kısa web alanı adı www.SunucuAdı.com/SizinIsminiz veya Sizinisminiz.SunucuAdı.com şeklinde olmaktadır. Bu tür sunucular genellikle bedava e-mail adresi de vermektedir.
www.geocities.com, www.hypermart.net, www.tripod.com, www.virtualave.com, www.keyweb.de, www.xoom.com , www.artemis.efes.net 

Kaynak:  http://serdar.ktg.com.tr/index.htm

ads